In juli 1942 kreeg de 22-jarige Menachem Asscher een ‘oproep’ voor een werkkamp in Duitsland. Hij ging vol goede moed en op 7 juli 1942 werd hij vrijwel direct na aankomst in Auschwitz vergast. Daar zou het verhaal zoals voor velen kunnen eindigen. Maar Menachem, zoon van schrijfster Clara Asscher Pinkhof en opperrabijn van Groningen Abraham Asscher, was een begenadigd pianist en een jonge componist. Hij studeerde aan het Conservatorium van Amsterdam en dankzij zijn moeder kon een groot deel van zijn muziek gered worden. Deze werken bleven jaren bij de leden van de familie die de oorlog overleefden onder het stof liggen.

Tot ik, terwijl ik samen met mijn man Paul Janssen werkte aan een boek over Menachems oom Sallie Pinkhof en diens familie, met dank aan het speurwerk van de overgebleven familieleden in Israël de muziek boven water kreeg. Nu klinkt deze muziek voor het eerst in het openbaar, gespeeld door de Israëlische pianist Imri Talgam. Ik vertel aan de hand van fragmenten uit onder andere de autobiografie Danseres zonder benen van Clara Asscher-Pinkhof over het leven en de ontwikkeling van Menachem terwijl het verhaal en de muziek verder reliëf krijgen door werken van Beethoven, Bach en Menachems tijdgenoot Leo Smit.

In combinatie met foto’s van Menachem en zijn familie brengt het de verschrikkingen van een oorlog op enerverende wijze in kaart en maakt het en passant duidelijk hoezeer er een schat aan culturele rijkdom en ontwikkeling bruut is afgesneden. Een concert vol invoelbaar drama, meeslepende muziek en uiteindelijk vooral ook hoop.

Imri Talgam (piano)
Lilian Kars ( verteller)